“Schaam je niet, praat over je problemen”
Cheyenne Raijmakers (20) rondt binnenkort de opleiding Sociaal werk (niveau 4) bij het Graafschap College af. Een bijzondere prestatie, want Cheyenne heeft geen gemakkelijke jeugd gehad. Geïnspireerd door judoka Roy Meyer, waarmee ze via het project Comeback in contact kwam, wil ze taboes doorbreken en jongeren stimuleren hun problemen bespreekbaar te maken. Door haar eigen aangrijpende verhaal te delen, wil ze laten zien dat er een uitweg is. “Zit je in een heel diep dal? Schaam je niet, praat over je problemen! Er zijn altijd mensen die je kunnen helpen”, is de boodschap van Cheyenne.
Het is 2008. Cheyenne, dan 6 jaar oud, wordt samen met haar broertje uit huis geplaatst. “Door allerlei omstandigheden, waaronder huiselijk geweld, waren mijn ouders niet meer in staat om voor ons te zorgen”, begint Cheyenne haar verhaal. “We gingen bij onze opa en oma wonen. Heel lieve en betrokken mensen die er alles aan deden om ons een stabiele thuissituatie te bieden. Alleen na een jaar bleek dat het niet goed werkte. De uithuisplaatsing had veel impact gehad. Ik werd opstandig, luisterde niet en was moeilijk te corrigeren. Samen met mijn broertje verhuisde ik naar een pleeggezin in Arnhem. Ook mijn pleegouders deden er alles aan om ons een fijn ‘thuis’ te geven. De eerste jaren lukte dat ook. Ik voelde me ook thuis en we deden leuke dingen samen. Vooral aan de vakanties heb ik fijne herinneringen. Toch ging het daar na een paar jaar ook mis. Ik was inmiddels 13 jaar en kwam in de puberteit. Ik kon het verleden moeilijk een plek geven en voelde me onzeker. Ik werd opstandig en hield me niet aan afspraken. Op een gegeven moment was het vertrouwen weg en kon ik daar niet langer blijven wonen.”
Van Barneveld naar De Heurne
Weer moet Cheyenne verhuizen. Deze keer naar een gezinshuis in Barneveld. “Ik begreep toen niet waarom ik weg moest bij mijn pleegouders in Arnhem. Was boos en voelde me niet gewaardeerd. Ik zette me enorm af tegen mijn nieuwe pleegouders. Vrij snel besloot Jeugdzorg dat ik opnieuw moest verhuizen. Er was geen ‘match’”, vertelt Cheyenne. Ze verhuist naar een gezinshuis in De Heurne, een dorpje tussen Aalten en Dinxperlo. Een plek waar ze zich ook niet thuisvoelt. “Het was een dorp in de ‘middle of nowhere’. Het huis, waar ik terechtkwam, werd gerund door een echtpaar dat ook eigen kinderen had. Ik voelde me daar niet gelijkwaardig behandeld, omdat er onderscheid werd gemaakt tussen eigen kinderen en pleegkinderen. Ik ging me steeds slechter voelen. Ik deed op dat moment havo op een middelbare school in Arnhem. Mijn pleegouders vonden een school in Arnhem niet ‘handig’ en daarom moest ik van school wisselen. Een keuze waar ik niet achter stond. Ik gleed steeds verder af. Begon met blowen en hield me wederom niet meer aan afspraken en regels.”
‘t Anker
Opnieuw grijpt Jeugdzorg in. Cheyenne wordt overgeplaatst naar ‘t Anker in Harreveld, een JeugzorgPlus instelling van Horizon. Ze is dan 15 jaar. “Ik zat op een open groep met jongeren met gedragsproblemen. Aan de ene kant een prettige omgeving. Voor alle bewoners golden dezelfde regels. Er werd geen onderscheid gemaakt. Dat was fijn. Aan de andere kant een omgeving die mij geen goed deed. Om niet buiten de groep te vallen, ging ik ‘meedoen’ met de andere jongeren. Ik ging drugs (MDMA) gebruiken, had een grote mond en verloor mezelf compleet. Ik wist niet meer wie ik was. De drugs gaven mij een euforisch gevoel, een gevoel dat ik lang niet had gehad. Ik wilde dat blijven voelen en werd er daardoor steeds afhankelijker van. Het ging steeds slechter met me en dat bleef voor de begeleiding natuurlijk niet onopgemerkt.”
Van ’t Anker naar Schöneveld
Na een verblijf van één jaar op de open afdeling wordt besloten om Cheyenne op de gesloten afdeling van ‘t Anker te plaatsen. “Een plek waar ik niet terecht wilde komen. En toen gebeurde het toch… Daar zat ik dan, in een cel met tralies voor de ramen, een ijzeren wc-pot en alleen een ingebouwde radio in de muur. Ik mocht niet naar buiten, had geen contact met de buitenwereld en moest mijn telefoon inleveren. Uren zat ik op mijn bed voor mij uit te staren. Ik kreeg medicatie en verschillende therapieën, waaronder EMDR en cognitieve gedragstherapie. Langzaam ging het steeds meer de goede kant met mij op. Na 7 maanden mocht ik ’t Anker verlaten en ging ik begeleid wonen op een woonlocatie in de Doetinchemse wijk Schöneveld.” In het begin moet Cheyenne wennen aan de vrijheid die ze opeens weer heeft. Ze krijgt een terugval, maar weet zich te herpakken. “Er ging een knop om. Ik besefte dat ik voor mezelf moest kiezen en weer van mezelf moest gaan houden. Je kunt je leven veranderen, maar alleen als je het echt zelf wilt.” Tijdens haar periode bij Harreveld haalde Cheyenne haar mavo-diploma. Ze stelde zichzelf een nieuw doel. “Ik wil mensen, in dezelfde situatie als ik, helpen. Want de hulpverlening kan beter in mijn ogen. Ik melde me aan voor de opleiding Maatschappelijke zorg bij het Graafschap College. Maar, helaas ging het niet goed. Ik vond weinig aansluiting bij medestudenten en voelde me niet thuis op school en in de klas. Bovendien vond ik het lastig om me aan de strakke deadlines van het lesprogramma te houden. Toen we ook nog overgingen op online les, omdat corona uitbrak, haakte ik af.”
Mijn School
Maar Cheyenne geeft niet op. Van een aantal medebewoners hoort ze over Mijn School. Mijn School is onderdeel van het Graafschap College en bedoeld voor studenten die in het reguliere onderwijs hun draai niet kunnen vinden, vaak vanwege persoonlijke omstandigheden. Op Mijn School wordt een aantal reguliere opleidingen aangeboden, maar met een andere aanpak. Een aanpak op maat. “Ik ben op gesprek gegaan en vrij snel daarna gestart met de opleiding Sociaal werk. De aanpak van Mijn School werkt voor mij. Ik heb de opleiding versneld gevolgd. Het is dat ik met school een paar weken naar Gambia ben geweest en daardoor één examen moest uitstellen, anders was ik nog sneller klaar”, vertelt Cheyenne trots.
Project Comeback
Tijdens haar opleiding bij Mijn School kwam ze ook in aanraking met het project Comeback. Het project, dat in coronatijd is ontstaan, zet Nederlandse topsporters in op scholen om jongeren met mentale problemen te helpen. “Judoka Roy Meyer verzorgde een gastles bij ons op school. Van een docent kreeg ik de tip om die les bij te wonen. Dat heb ik gedaan en het verhaal van Roy heeft mij enorm geïnspireerd. Ook Roy heeft een moeilijke jeugd gehad en zich, net als ik, vaak niet ‘thuis’ gevoeld. Dat hij dat bespreekbaar maakt, waardeer ik enorm. Sport heeft een belangrijke rol gespeeld om met zijn tegenslagen om te gaan. Ook ik heb in mijn periode in Harreveld veel gesport en gemerkt dat sport op heel veel vlakken goed doet.” Onlangs werd Cheyenne uitgenodigd door het televisieprogramma Khalid & Sophie om over haar ervaringen met het project Comeback te vertellen. Ook Roy Meyer en Barbara Barend, initiatiefnemer van het project, waren daarbij. “Het was een mooie ervaring en het voelde goed mijn verhaal op televisie te vertellen. Na afloop heb ik veel lieve reacties ontvangen van familie, vrienden en docenten en studenten op school.”
Trots
“Volgend jaar wil ik beginnen met de hbo-opleiding Social Work. Mijn droom is om psycholoog te worden. Ik wil mijn persoonlijke ervaringen gebruiken om de hulpverlening voor jongeren te verbeteren”, aldus Cheyenne. Op dit moment woont ze weer bij haar opa en oma. “Omdat ik volwassen ben, kon ik niet blijven op de begeleid woonlocatie in Schöneveld. Gelukkig kon ik weer terecht bij mijn opa en oma. Zij hebben mij altijd gesteund.” Ook met haar ouders heeft Cheyenne altijd contact gehouden. “Tijdens mijn periode bij de pleeggezinnen en gezinshuizen gold er een bezoekregeling. Inmiddels zijn mijn ouders gescheiden en hebben ze allebei hun leven weer op de rit. Ze werken en hebben allebei een fijn appartement om te wonen. We bellen vaak en ik ga regelmatig even op de koffie. Ik ben blij dat het nu goed met ze gaat en heel erg trots dat ze hun leven weer hebben opgepakt. En natuurlijk zijn zij heel trots op mij”, sluit Cheyenne haar verhaal af.
